Cinema Paradiso | KLASYKA KINA

Opis

Nagrodzony Oscarem i Złotym Globem obraz opowiada o magii kina, sile wspomnień i dorastaniu na Sycylii w cieniu srebrnego ekranu, który staje się oknem na świat dla małego Totò. Historia niełatwej przyjaźni dziecka i kinooperatora Alfredo ponad 30. lat temu podbiła serca widzów na całym świecie i weszła do kanonu kinematografii, zachwycając kolejne pokolenia kinomanów. „Cinema Paradiso” pozostaje do dziś najpiękniejszym „listem miłosnym do kina”, jaki kiedykolwiek spisano na taśmie filmowej. Ta ponadczasowa opowieść o przyjaźni, marzeniach, dorastaniu i wielkiej fascynacji X Muzą porwała serca widzów na całym świecie.

Ceniony reżyser filmowy Salvatore Di Vita (Jacques Perrin) pewnej nocy odbiera telefon. Wiadomość, którą usłyszy, zapoczątkuje lawinę nostalgicznych wspomnień, których łącznikiem będzie kino. To właśnie tam po II wojnie światowej mały Totò (Salvatore Cascio) bezpamiętnie zakochał się w magii „ruchomych obrazów”. Chłopczyk pragnie tylko jednego: zaprzyjaźnić się z kinooperatorem Alfredo (Philippe Noiret). Zadanie to będzie jednak trudniejsze niż mu się wydaje. Tytułowe „Cinema Paradiso”– jego niesamowita i równie osobliwa widownia oraz bogaty repertuar – staną się tłem dla niezapomnianych przygód dorastającego na sycylijskiej prowincji bohatera, jego pierwszej „wielkiej miłości”, aż do czasu wyjazdu z rodzinnego miasteczka.
Muzyka: Ennio MORRICONE

Czy wiesz, że…
* Giuseppe Tornatore pojawia się w „Cinema Paradiso”. Reżysera filmu możemy ujrzeć w scenie, która jest przygotowaniem do kultowej już „sekwencji filmowych pocałunków”. To właśnie postać grana przez reżysera puszcza dorosłemu Salvatore kopię, którą ten otrzymał w spadku po kinooperatorze Alfredo. Co ciekawe, sam Tornatore chciał powierzyć to zadanie – w akcie symbolicznego hołdu – Federico Felliniemu („Słodkie życie”, „Osiem i pół”, „Amarcord”). Wielki mistrz z Rimini ostatecznie odmówił.
* Akcja filmu „Cinema Paradiso” rozgrywa się w fikcyjnym, sycylijskim miasteczku o nazwie Giancaldo. W rzeczywistości Tornatore nakręcił film m.in. w swojej rodzinnej miejscowości Bagheria w prowincji Palermo oraz maluteńkim Palazzo Adriano, gdzie powstało muzeum dedykowane oscarowej produkcji, a także festiwal filmowy: Paradiso Film Fest!
* Pierwsza, prawie trzygodzinna wersja „Cinema Paradiso” nie spotkała się z pozytywnym przyjęciem ówczesnej włoskiej widowni i krytyki. To dopiero skrócony wariant opowieści Giuseppe Tornatore zdobył olbrzymi rozgłos podbijając MFF w Cannes, a następnie zdobywając nagrody BAFTA i Oscar (film Włocha zdobył prestiżową Nagrodę Amerykańskiej Akademii w kategorii Najlepszy film nieanglojęzyczny).
* „Cinema Paradiso” opowiada przede wszystkim o znaczeniu kina – rozumianego zarazem jako instytucja i sztuka – w budowaniu włoskiej tożsamości narodowej. Ogromna popularność tytułowego „filmowego raju” idzie w parze z okresem odbudowy Italii po II Wojnie Światowej, zaś jego finalny upadek utożsamiany zostaje nie tylko z ówczesnym kryzysem włoskiej kinematografii, lecz także z kryzysem autorytetów, który dotkliwie zamanifestował się w Italii pod koniec lat 80. Cennych informacji o tym, jak zmieniały się w owym czasie Włochy dostarczają chociażby: repertuar i wystrój kina, frekwencja na pokazach oraz odpowiednie umiejscowienie widowni na seansach, a w szczególności cenzura, która stopniowo ulegała wyraźnemu rozluźnieniu, co wpływało na jeszcze bardziej ożywione zachowanie publiczności.
*Jednym z filmów, które robi furorę na pokazach w „Cinema Paradiso” są „Wałkonie” (I vitelloni, 1953) Federica Felliniego. Zgromadzona publiczność żywo reaguje w szczególności na kultową już scenę, w której wielki gwiazdor włoskiego kina Alberto Sordi obraża pracujących przy drodze robotników, wykonując w ich stronę obraźliwy gest Kozakiewicza.

   „Cinema Paradiso” jest filmem, który warto obejrzeć nie tylko dlatego, że znajduje się wysoko w rankingach najlepszych obrazów w historii kina (choć jest to mocny argument ku temu), ale również dlatego, że gdy zapomni się na chwilę, iż jest to włoska prowincja, można odnaleźć w nim siebie, ja znalazłem, a wszystkim polecam, gdyż naprawdę warto.”    Mariusz Finkielsztein
„(…) dzięki poruszającej muzyce i doskonałym zdjęciom, Tornatore stworzył film, który jest jednym z najpiękniejszych hołdów złożonych kinu, a także przeszłości i ludziom, którzy ją wypełniali.”  Dominika Jakubczyk